De nieuwe Wet DBA, die de vervanging van de VAR regelt, is per 1 mei 2016 officieel ingevoerd.Tot 1-1-2018 is er een transitieperiode die opdrachtgevers, intermediairs en zelfstandigen de gelegenheid geeft de juiste stappen te zetten. Maar ook de overheid heeft nog veel te doen. Met name rond de betekenis van ‘zelfstandigheid’ en de handhaving van de wet is er veel verwarring.

In dit artikel zetten we uiteen hoe Hinttech met de Wet DBA omgaat.

Verlenging transitieperiode

Per 1 mei 2017 zou  de transitieperiode eindigen en moest de wet ook daadwerkelijk geïmplementeerd zijn. Echter, in november 2016 heeft staatssecretaris Wiebes aan de Kamer bericht dat hij de handhaving van Wet DBA uit zal stellen tot 1 januari 2018. De wet is daarmee niet van de baan, maar de Belastingdienst zal tot die tijd niet controleren. Het is echter ook niet duidelijker geworden wat we daarna van de handhaving moeten verwachten. Het centrale begrip ‘schijnzelfstandigheid’ is niet goed gedefinieerd doordat er achterhaalde termen als ‘gezagsverhouding’ en ‘vrije vervanging’ gebruikt worden.

De Wet DBA heeft een heftige discussie laten ontbranden over achterhaaldheid van onze arbeidswetgeving. Die probeert de werkende bevolking nog altijd in een van de categorieën ‘werkgever’ of ‘werknemer’ in te delen. Terwijl er ondertussen een groep van meer dan een miljoen zelfstandigen is, die feitelijk een derde categorie vormt. De wetgeving houdt hiermee nog geen rekening.

De Staatssecretaris heeft in zijn brief aan de Tweede Kamer aangekondigd zijn volgende voortgangsrapportage in april 2017 naar de Kamer te sturen en dan o.a. in te gaan op de beheersmaatregelen en de herijking van de begrippen ‘gezagsverhouding’ en ‘vrije vervanging’.

De druk is daarmee van de ketel. Maar omdat de Wet DBA feitelijk niet van de baan is, gaan wij wel door met de voorbereidingen. We zullen daarbij geen stappen zetten die later mogelijk weer teruggedraaid moeten worden. De markt van ZZP-ers en opdrachtgevers heeft ernstige behoefte aan rust. Jullie, noch onze klanten zitten te wachten op overbodig (papier)werk dat nog een paar keer herhaald moet worden vanwege nieuwe inzichten uit Den Haag en Apeldoorn. Laat staan op de onzekerheid die daaruit voortkomt.

Onze aanpak

Dit betekent voor onze aanpak concreet het volgende:

• Vanaf 1-1-2017 beginnen we de Modelovereenkomst van Bovib (onze branche-organisatie) in te voeren. De Belastingdienst heeft deze modelovereenkomst goedgekeurd en op zijn website gepubliceerd.

• Zodra de overheid helderheid verschaft over de handhaving, zullen we ons stappenplan daarop aanpassen en de verdere implementatie uitvoeren. Volgens plan komt die helderheid in april 2017, als Staatssecretaris Wiebes zijn volgende voortgangsrapportage naar de Kamer stuurt.

• We hebben dan ruimschoots tijd om alles voor 1-1-2018 geregeld te hebben. De Belastingdienst heeft zich daarbij als ‘coach’ aangeboden, waar we indien nodig zeker gebruik van zullen maken, om er zeker van te zijn dat we per 1-1-2018 allemaal compliant zijn.

Meer achtergrond

In 2016, voordat duidelijk werd dat de transitieperiode tot 1-1-2018 verlengd zou worden, hebben we al veel voorbereidende werkzaamheden verricht. Tijdens ons drukbezochte ZP-ers Event “Meet Your Next Project” in september 2016 hebben we een uitgebreid presentatie over de Wet DBA en ons plan van aanpak gepresenteerd.

Eén ding is in ieder geval duidelijk: in de driehoeksrelatie van ZP-er, ons als tussenpartij en onze client worden wij vanaf nu door de wet als opdrachtgever gezien. Dat betekent dat de primaire verantwoordelijkheid voor de uitvoering en handhaving van de Wet DBA bij ons ligt.

Als Hinttech Staffing zijn we aangesloten bij de branche-organisatie Bovib. Zij hebben de afgelopen maanden hard gewerkt en met de Belastingdienst onderhandeld over een modelovereenkomst die op jullie en onze situatie het beste antwoord geeft. Anders dan veel andere modelovereenkomsten is die van Bovib zeer uitgebreid en regelt hij ook de overeenkomst met de client, zodat er geen afwijking kan zitten tussen wat de ZP-er overeenkomt en wat de client overeenkomt.

Het primaire doel van de modelovereenkomst is om vast te leggen dat er geen sprake is van een (fictieve) arbeidsovereenkomst, maar dat jij als ZP-er echt zelfstandig ondernemer bent.

Daarvoor heeft Bovib in diens versie van de Modelovereenkomst negen elementen geïntroduceerd, dan wel verhelderd, die samen de zelfstandigheid definiëren. Uiteraard moet dit niet alleen op papier staan, maar ook in werkelijkheid kloppen.

De negen elementen in de Bovib Modelovereenkomst zijn:

1. De Zelfstandige heeft een inschrijving KvK
2. De Zelfstandige heeft BTW-nummer
3. Aansprakelijkheid van de Zelfstandige jegens betrokkenen
4. De opdrachtgever vraagt geen onredelijk concurrentie-/relatiebeding
5. De Zelfstandige heeft een risico bij non-betaling door de organisatie waar de Zelfstandige de werkzaamheden uitvoert
6. De Zelfstandige heeft de vrijheid om te werken voor andere opdrachtgevers
7. Geen gezag vanuit de opdrachtgever (Hinttech Staffing dus, als intermediair)
8. Geen gezag vanuit het bedrijf waar de Zelfstandige de werkzaamheden uitvoert
9. Gereedschappen/materiaal voor rekening van de Zelfstandige

Een aantal van deze punten zijn helder en duidelijk, maar van sommige andere moet voor 1 januari 2018 nog wel duidelijk worden hoe de Belastingdienst hierop gaat handhaven.

Wij zullen je daarvan op deze plek op de hoogte houden. Onze freelancers berichten we regelmatig persoonlijk over de ontwikkelingen rond Wet DBA.